Güncel Haberler Hematoloji Uzmanlık Derneği

İlk total vücut nakli 2 yıl sonra olabilir! - 03-03-2015


 ir cerrah tüm vücut naklinin iki yıl içinde gerçekleşeceğini söylüyor.

İtalya’nın Torino kentinde yaşayan Sergio Canavero isimli doktor canlı bir insan başını donor bir vücuda nakletme planları yapıyor ve operasyon için gerekli prosedürlerin çok uzakta olmadığını iddia ediyor.

Canavero, bu Haziran’da Maryland’de nöroloji cerrahlarının bir toplantısında başlatacağı bir projedeki radikal operasyonu araştırmak için bir ekip hazırlamayı umuyor.

Canavero, yıllardır tıp biliminin tüm vücut naklini mümkün kılacak noktaya eriştiğini iddia etmiş ancak bu öneri diğer cerrahlarda şaşkınlığa, korkuya ve büyük bir şüpheye yol açmıştır.

Ameliyatın nasıl yapılacağının ana hatlarını kısa süre önce yayınlayan İtalyan doktor, New Scientist dergisine ölümcül hastalıklardan muzdarip insanların hayatlarını uzatmak için vücut naklini uygulamak istediğini söyledi.

Canavero, “Eğer toplum bu operasyonun yapılmasını istemezse yapmam. Ancak Amerika’da ya da Avrupa’da insanların bunu istememesi operasyonun başka bir yerde yapılamayacağı anlamına gelmiyor”, “Bu konuyu doğru bir şekilde ele almaya gayret edeceğim ama Ay’a gitmeden önce insanların arkanızda olduğundan emin olmanız gerekir” dedi.

Canlı bir insan başını almak, onu ölü bir vücuda nakletmek, yeniden oluşturulan insanı canlandırmak ve o insanın yeni beynini binlerce yabancı omurilik sinirini kullanabilmesi için eğitmek gibi dikkate değer teknik konuları bir kenara koyun, bu uygulamanın etik yönü tartışmaya açık ve başlıbaşına sorun yaratan bir konu.

Tıpta doku ve organ naklinin tarihi, nakil yaptıran insanların yeni organlarından nefret ettiği ve bu organları tekrar çıkarttırdıkları vakalarla dolu. Anestesiden tamamen yeni bir vücutla uyanmanın psikolojik ağırlığı gerçekten alışılmadık bir durumdur. Konuyla ilgili başka bir pürüz de bu prosedürün işe yarayıp yaramayacağını test etmek adına primatlarda denenmesini tıp etik kurulunun kesinlikle onaylamayacağıdır.

Ancak Canavero, bu sorunlar etrafında bir tartışma başlatmak istemektedir. Kendisi New Scientist’e esas engel teşkil eden konunun etik olduğunu söylemiştir. “Bu ameliyat hiçbir suretle yapılmamalı mıdır? Buna karşı gelecek birçok insan kesinlikle olacaktır” diyerek konuyla ilgili görüşünü belirtmiştir.


Vücut nakli fikri ya da baş nakli – bakışaçısına bağlı olarak- daha önce denenmişti. 1970’te, Robert White, Cleveland, Birleşmiş Milletler’deki Case Western Reserve Üniversitesi’nde oluşturduğu ve öncülük ettiği ekiple bir maymunun başını başka bir maymuna nakletmiştir. Cerrahlar operasyonu tüm omurilik nakline kadar vardıramamışlar, bundan dolayı da maymun vücudunu hareket ettirememiştir.

White’ın denemelerinin ardından vücut nakilleriyle ilgili teşebbüslerde geçici bir durgunluk söz konusu olmuş ancak geçen yıl Çin’deki Harbin Tıp Fakültesi’ndeki araştırmacılar farelerle bazı ilerlemeler kaydetmişlerdir. Tıp tarihinde bir dönüm noktası olacağını ve milyonlarca insanın hayatını kurtaracağını iddia ettikleri bir prosedürü geliştirmeyi ümit etmektedirler.

Canavero’nun bu heyecanına ve çabasına rağmen, birçok cerrah ve nörolog büyük teknik zorlukların tüm vücut naklini belirsiz bir geleceğe itttiğine inanmaktalar. En belirgin sorun da kimsenin omurilik sinirini nasıl tekrar bağlayacağını ve tekrar çalışır hale getireceğini bilmiyor olmasıdır. Eğer böylesi bir operasyon mümkün olsaydı, omurilik sakatlanmaları sebebiyle felç olan insanlar kendilerini tekrar yürütecek ameliyatı yaptırabilirlerdi.


Indiana, Birleşmiş Milletler, Purdue Üniversitesi’nde Paraliz Araştırma Merkezi’nin direktörü Richard Borgens, New Scientist’e, “Omurilikle beynin bağlanmasının baş nakli sonrasında düzgün bir motor kabiliyeti ile sonuçlanacağına dair kesin bir delil yoktur”demiştir.

Bu ay Canavero’nun anahatlarını çizdiği prosedüre göre, doktorlar önce hastanın ve donörün kafasını soğutur böylece hücreleri operasyon sırasında canlı kalabilirler. Daha sonra boyun boylu boyunca kesilir, kan damarları ince tüplere bağlanır ve sinir zedelenmesini en aza indirgemek için son derece keskin bir bıçakla omurilik kesilir. Sonra da alıcının başı donörün vücuduna geçirilir.


Sıradaki aşama daha da ustalık isteyen bir aşamadır. Canavero, alıcının beyninin donörün vücuduyla iletişime geçmesine izin veren omurilik sinirlerinin polietilen glikol adı verilen bir maddeyle birbirlerine kaynaştırılabileceğine inanmaktadır. Hastanın hareket etmesini engellemek için hastalar haftalarca komada tutulmalıdır. Canavero, hastaların vücutlarını hareket ettirmeden önce bir yıllık bir psikoterapiye ihtiyaç duyacaklarını düşünse de, hastaların kendilerine geldikleri zaman konuşabileceklerine ve yüzlerini hissedebileceklerine inanmaktadır.

California Üniversitesi’nde nörolojik cerrahi profesörü olarak görev yapan Harry Goldsmith, dergimizle yaptığı söyleşide “Bu öyle büyük bir proje ki, bunun olma olasılığı bile çok düşük” demiştir.